NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

KUDÜS FATİHİ SELAHADDİN EYYÜBİ -16

KADI FADIL Selahaddin Eyyübi dönemi, Allah vergisi, dirayetli, zeki alimlerin de olduğu bir devirdir. Allah bir şeyi istedi mi ona ol demesi yeterdir. Zaten dünya tarihinde başarılı insanların, başarılı liderlerin ortaya çıkmasını bir tek kişi veya kişisel becerilerle açıklayamayız kanaatindeyim. liderlerin çevresi, danışmanları, akıl hocaları da çok önem teşkil eder. Örneğin Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethetmesinde danışmanları, hocaları Ak Şemseddin, Molla Gürani gibi alimlerin önemli rolleri, katkıları olmuştur. Selahaddin Eyyübinin olagan üstü başarılarında kendisinin kişisel yetenekleri, zekası olduğu kadar, çevresinin, bilhassa belki de o devre has alimlerin önemli rolleri ve katkıları olmuştur. bu alimler, bilginler, tarihçiler, bir değil, birden çoktur. Bunlardan önde geleni Kadı Fadıldır. Selahaddin arkadaşı, sırdaşı, kadı Fadıla çok önem verir, sözünü dinlerdi. Savaş dönemleri olsun, barış dönemleri olsun, onun fikirlerinden, görüşlerinden, önerilerden yararlanır ve uygulardı. Kadı Fadıl çok yetenekli bir kişidir. Çok iyi bir eğitim görmüştür. Teori ile pratiği, bilgi ile eylemi birleştiren bir tarihi alim ve şahsiyettir. Tıpkı yüce Sultan Selahaddin Eyyübi gibi akıl ile cesareti birleştirmiştir diyebiliriz. Kadı Fadil ilim kadar, savaş sanatını çok iyi bilirdi. Taktik ve strateji ustasıydi. Aynı zamanda belagat sahibi iyi bir hatiptir. Kendisi Kürt kökenli Şeddadi aşiretine mensup olduğu halde Arab dili ve edebiyatını, tarihini bir arab'tan çok daha fazla iyi bilirdi. En önemlisi insani özelikleridir, salih amel işler, çok iyiilik yapardı. Bu yazılanlar Kadı Fadıl hakkında övücü sözler bir abartma değil, sadece gerçeği vurgulamak bir tespittir. Çok cömert ve çok cesurdur. Bu alim hakkında daha çok tarihi bilgiler vardır. Ancak biz bu kitabın planı, tekniği açısından bu kadar bir bilgi vermek zorunda kalıyoruz. Allah rahmet eylesin. HAFIZ SELEFİ İran'nın İsfehan şehrinden gelip Mısır İskenderiye şehrine yerleşir. Yaşı otuz altıdır. Kendisi Mısır'a geldiği zaman Mısır şehirlerinin çoğu Fatimi Şii mezhebine bağlıdır. Hafız Selefi genç yaşında çok iyi dini, ilmi eğitim görmüş, bir çok yerı gezmiş, ilim meclislerinde oturmuş, tecrübe kazanmıştır. Özelikle hadis alanında uzman bir kişidir. Sünni mezhebinin Mısır'da yayılmasında, çoğalmasında çok önemli katkıları olmuştur. Selefi, önce İspanya Endülüs şehrine gitmek istiyordu. Kısmet veya takdiri ilahi onu İskenderiye şehrine getirdi. Hafız Selefi İskenderiye şehrini ve halkını çok sevdi. Orada kalmaya karar kıldı. Çünkü şehrin halkı da kendisini seviyordu. Orda kalmasının başka nedenleri vardı. Bu şehirde Şam'dan, diğer önemli İslami merkezlerden gelen alimler bulunuyordu. Bunların teşkil ettiği ilim meclisleri vardı. Hafızın orada kalmasının bir nedeni de budur. İskenderiyeli bir hanımla evlenir, artık oralı olur. Hadis alimi Hafız Selefi hadis derslerini 25 yıl kadar bazen mescitte, bazen evinde vermiştir. Melik Adil lakablı Ebu'l Hasen Ali bin Salar İskenderiye'ye vali oluncaya kadar, hadis çalışmaları bu münval üzere devam etti. Melik Adil kendisiyle tanıştıktan sonra,ona ikram ve ihsanda bulunur ve onun için Adiliye medresesi adı verilen bir medrese inşa etti. Daha sonra bu medreseye müderisi olan, Hafiz Selefi ismi verildi. Medrese şimdiki üniversite demek oluyor. Müderis ise profesör anlamına geliyor. Tarihi kaynaklar İskenderiye valisi Adil Melik'in sünni bir Kürt olduğu bilgileri vardır. Adil Melik daha sonra Fatimi devletinde vezir olur.Hafız Selefi ile vezir Adil''in sünni mezheb çalışmaları, ibni Saların Fatimi Veziri olmasından sonrada devam etti. Bu çalışmalar Şii fatimi halifesi Zahiri endişeye sevk etmiş, bundan dolayı veziri azletmiş, yerine Şii Necmeddin Masalı vezir tayın etmiştir. Bunun üzerine Adil Melik yani İbni Salar İskenderiye ve çevresindeki sünni mezhebi taraftarlarını toplar, bir ordu kurar Cezire yakınlarında Necmeddin Masal ordusunu hezimete uğratır. Devam edecek
Ekleme Tarihi: 07 Kasım 2023 - Salı

KUDÜS FATİHİ SELAHADDİN EYYÜBİ -16

KADI FADIL

Selahaddin Eyyübi dönemi, Allah vergisi, dirayetli, zeki alimlerin de olduğu bir devirdir. Allah bir şeyi istedi mi ona ol demesi yeterdir. Zaten dünya tarihinde başarılı insanların, başarılı liderlerin ortaya çıkmasını bir tek kişi veya kişisel becerilerle açıklayamayız kanaatindeyim. liderlerin çevresi, danışmanları, akıl hocaları da çok önem teşkil eder.

Örneğin Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethetmesinde danışmanları, hocaları Ak Şemseddin, Molla Gürani gibi alimlerin önemli rolleri, katkıları olmuştur.

Selahaddin Eyyübinin olagan üstü başarılarında kendisinin kişisel yetenekleri, zekası olduğu kadar, çevresinin, bilhassa belki de o devre has alimlerin önemli rolleri ve katkıları olmuştur. bu alimler, bilginler, tarihçiler, bir değil, birden çoktur. Bunlardan önde geleni Kadı Fadıldır. Selahaddin arkadaşı, sırdaşı, kadı Fadıla çok önem verir, sözünü dinlerdi.

Savaş dönemleri olsun, barış dönemleri olsun, onun fikirlerinden, görüşlerinden, önerilerden yararlanır ve uygulardı. Kadı Fadıl çok yetenekli bir kişidir. Çok iyi bir eğitim görmüştür. Teori ile pratiği, bilgi ile eylemi birleştiren bir tarihi alim ve şahsiyettir. Tıpkı yüce Sultan Selahaddin Eyyübi gibi akıl ile cesareti birleştirmiştir diyebiliriz.

Kadı Fadil ilim kadar, savaş sanatını çok iyi bilirdi. Taktik ve strateji ustasıydi. Aynı zamanda belagat sahibi iyi bir hatiptir. Kendisi Kürt kökenli Şeddadi aşiretine mensup olduğu halde Arab dili ve edebiyatını, tarihini bir arab'tan çok daha fazla iyi bilirdi.

En önemlisi insani özelikleridir, salih amel işler, çok iyiilik yapardı. Bu yazılanlar Kadı Fadıl hakkında övücü sözler bir abartma değil, sadece gerçeği vurgulamak bir tespittir. Çok cömert ve çok cesurdur. Bu alim hakkında daha çok tarihi bilgiler vardır. Ancak biz bu kitabın planı, tekniği açısından bu kadar bir bilgi vermek zorunda kalıyoruz. Allah rahmet eylesin.

HAFIZ SELEFİ

İran'nın İsfehan şehrinden gelip Mısır İskenderiye şehrine yerleşir. Yaşı otuz altıdır. Kendisi Mısır'a geldiği zaman Mısır şehirlerinin çoğu Fatimi Şii mezhebine bağlıdır. Hafız Selefi genç yaşında çok iyi dini, ilmi eğitim görmüş, bir çok yerı gezmiş, ilim meclislerinde oturmuş, tecrübe kazanmıştır. Özelikle hadis alanında uzman bir kişidir. Sünni mezhebinin Mısır'da yayılmasında, çoğalmasında çok önemli katkıları olmuştur.

Selefi, önce İspanya Endülüs şehrine gitmek istiyordu. Kısmet veya takdiri ilahi onu İskenderiye şehrine getirdi. Hafız Selefi İskenderiye şehrini ve halkını çok sevdi. Orada kalmaya karar kıldı. Çünkü şehrin halkı da kendisini seviyordu. Orda kalmasının başka nedenleri vardı. Bu şehirde Şam'dan, diğer önemli İslami merkezlerden gelen alimler bulunuyordu. Bunların teşkil ettiği ilim meclisleri vardı. Hafızın orada kalmasının bir nedeni de budur. İskenderiyeli bir hanımla evlenir, artık oralı olur.

Hadis alimi Hafız Selefi hadis derslerini 25 yıl kadar bazen mescitte, bazen evinde vermiştir. Melik Adil lakablı Ebu'l Hasen Ali bin Salar İskenderiye'ye vali oluncaya kadar, hadis çalışmaları bu münval üzere devam etti. Melik Adil kendisiyle tanıştıktan sonra,ona ikram ve ihsanda bulunur ve onun için Adiliye medresesi adı verilen bir medrese inşa etti.

Daha sonra bu medreseye müderisi olan, Hafiz Selefi ismi verildi. Medrese şimdiki üniversite demek oluyor. Müderis ise profesör anlamına geliyor.

Tarihi kaynaklar İskenderiye valisi Adil Melik'in sünni bir Kürt olduğu bilgileri vardır. Adil Melik daha sonra Fatimi devletinde vezir olur.Hafız Selefi ile vezir Adil''in sünni mezheb çalışmaları, ibni Saların Fatimi Veziri olmasından sonrada devam etti. Bu çalışmalar Şii fatimi halifesi Zahiri endişeye sevk etmiş, bundan dolayı veziri azletmiş, yerine Şii Necmeddin Masalı vezir tayın etmiştir.

Bunun üzerine Adil Melik yani İbni Salar İskenderiye ve çevresindeki sünni mezhebi taraftarlarını toplar, bir ordu kurar Cezire yakınlarında Necmeddin Masal ordusunu hezimete uğratır. Devam edecek

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.