NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

21 MART NEWROZ BAYRAMI

Nevroz Kürtçe yenigün anlamına geliyor. Baharın başlangıcı, yenilenme, diriliş anlamı da ihtiva ediyor. Bu bayram Kürtler dışında İran halkları, Afganlar, Tacikler, Beluçlar, Orta Asya halkları ve Türkler tarafından'da kutlaniyor. Türkçe Nevruz deniliyor.  Bugün bir bayram havasında geçer. Özelikle Kürt bölgelerinde çok renkli geçer. Erkekler, kadınlar, çocuklar yeni rengarenk elbiseler giyer. Çeşitli, lezetli yemekler yapılır. Halka ikram edilir. Bu bayramın Kürt siyasi partilerinde sosyal yönü olduğu kadar, siyasal yönüde vardır. Memleketim Urfa için dersem, şimdi Kürt siyasi hareketinin kutladıği şekilde Newroz  siyasi anlam olarak kutlanmazdı. Bundan 60-70 yıl öncesine kadar Urfa"da Kürt kesimlerin olduğu yerlerde, köylerde bir gelenek olarak, sosyal bir birliktelik olarak kutlanırdı. Örneğin şimdi Göbeklitepe denilen tarihi yerin adı Kürtçe Gırê mırazan'dır. Türkçe (Dilek tepesi) demektir. Bulunduğu köyün adı Kürtçe harapreşk'dır. Her yıl mart 21 de maddi durumu iyi, yaşlı bir Kürt kadını ziyafet verir. Şimdi Göbeklitepe'nin olduğu yerde büyük bir ağaç varmış. Orada kurbanlar kesilir,  yemekler yapılırdı  Köylüler, Yöre halkı orayı bir türbe veya dilek ağacı olarak kabul eder, muraz ve dileklerde bulunurlarmış.   Nevroz bayramının newroz kutlanmasının Kürt halkında mitolojik anlamları da vardır. Bunu Zerdüşt dini kitabı Avesta, Firdevsi'nin şahname, Ömer Hayam'in Newrozname, Şeref Han'ın Şerafname kitabları yazıyor. Asur kralı Dehak Ķürt kral Cemşid'i yener. Kan dökücü Asur devleti, Kürt halkına ve diğer halklara zulüm yapar. Kürtler buna fazla dayanmazlar.  Kürt general Keyasker (Kava) yöre halklarını örgütler. 21 Mart 612 tarihinde başkentleri Ninova olan  Asur devletini hep birlikte yikarlar. Bu zulme son verirler.  Ninova şimdi Kürdistan özerk bölgesi Erbil yakınında bir şehirdir. Keyasker Dehakk'ın sarayını ve kendisini yakar. Kava Kürt Med dilinde önder, lider anlamına gelir.  Diğer bir mitloloji ise şöyle anlatılır: Zalim Asur kralı büyük bir hastalığa yakalanır. İki omzunda geçmeyen yaralar açılır. Hekimler bunun ilacını çaresini bulamazlar.  Nihayet bir hekim yaraların tedavisi icin hergün iki gencin kafaları kesilerek beyinleri Dehakkın yaralarına sürülmeleri halinde yaraların iyileşeceğini söyler. Dehak emir verir iki genç saraya getirilir. Hekimin dediği yapılır  Yaranın acısı diner. Böylece hergün iki Kürt genci yakalanır, saraya getirilir, kafaları kesilir.   Bu zalim, uygulama hergün devam eder. Bunun önlenmesi için çareler aranır. Nihayet Armail ve Karmail adlarında iki cesur Med Kürdü saraya aşçı olarak girer. Getirilen iki Kürt genci salıverilir. Gençlerin yerine iki koyun kesiir, beyinleri Dehakın yaralarına sürülür. Bu durum aylarca devam eder. Gençler dağlara giderler. Birgün demirci Kavanın oğlunu'da götürürler. Kava zaten intikam  planları yapıyordu. Dağlarda önemli bir güç oluşturan gençleri ve halki örgütler. Sarayın çevresine yığar. Kendisi de  saraya girer. Zalim Dehakkı demirci balyozuyla öldürür. Sarayın en yüksek tepesinde büyük bir ateş yakar. Sarı kırmızı yeşil renkli demirci önlüğünü halka salllar, işaret verir. Parola ve şifre böyledir. Halk saraya hücum eder. Kanlı Asur imparatorluğuna son verirler.  Tarih M.Ö 612. Böylece Med imparatorluğu kurulur. Newroz bayramının Kürt halkında ve başka halklarda böylesine özgürlük, adeta yeniden diriliş anlamı da vardır. Bu vesile ile Nevroz veya Nevruz bayramını kutlayan tüm halkların bu direniş ve bahar bayramı kutlu olsun. Newroz piroz be.
Ekleme Tarihi: 20 March 2025 - Thursday

21 MART NEWROZ BAYRAMI

Nevroz Kürtçe yenigün anlamına geliyor. Baharın başlangıcı, yenilenme, diriliş anlamı da ihtiva ediyor. Bu bayram Kürtler dışında İran halkları, Afganlar, Tacikler, Beluçlar, Orta Asya halkları ve Türkler tarafından'da kutlaniyor. Türkçe Nevruz deniliyor.
 Bugün bir bayram havasında geçer. Özelikle Kürt bölgelerinde çok renkli geçer. Erkekler, kadınlar, çocuklar yeni rengarenk elbiseler giyer. Çeşitli, lezetli yemekler yapılır. Halka ikram edilir.
Bu bayramın Kürt siyasi partilerinde sosyal yönü olduğu kadar, siyasal yönüde vardır. Memleketim Urfa için dersem, şimdi Kürt siyasi hareketinin kutladıği şekilde Newroz  siyasi anlam olarak kutlanmazdı. Bundan 60-70 yıl öncesine kadar Urfa"da Kürt kesimlerin olduğu yerlerde, köylerde bir gelenek olarak, sosyal bir birliktelik olarak kutlanırdı.
Örneğin şimdi Göbeklitepe denilen tarihi yerin adı Kürtçe Gırê mırazan'dır. Türkçe (Dilek tepesi) demektir. Bulunduğu köyün adı Kürtçe harapreşk'dır.
Her yıl mart 21 de maddi durumu iyi, yaşlı bir Kürt kadını ziyafet verir. Şimdi Göbeklitepe'nin olduğu yerde büyük bir ağaç varmış. Orada kurbanlar kesilir,  yemekler yapılırdı
 Köylüler, Yöre halkı orayı bir türbe veya dilek ağacı olarak kabul eder, muraz ve dileklerde bulunurlarmış. 
 Nevroz bayramının newroz kutlanmasının Kürt halkında mitolojik anlamları da vardır. Bunu Zerdüşt dini kitabı Avesta, Firdevsi'nin şahname, Ömer Hayam'in Newrozname, Şeref Han'ın Şerafname kitabları yazıyor.
Asur kralı Dehak Ķürt kral Cemşid'i yener. Kan dökücü Asur devleti, Kürt halkına ve diğer halklara zulüm yapar. Kürtler buna fazla dayanmazlar. 
Kürt general Keyasker (Kava) yöre halklarını örgütler. 21 Mart 612 tarihinde başkentleri Ninova olan  Asur devletini hep birlikte yikarlar. Bu zulme son verirler.  Ninova şimdi Kürdistan özerk bölgesi Erbil yakınında bir şehirdir. Keyasker Dehakk'ın sarayını ve kendisini yakar. Kava Kürt Med dilinde önder, lider anlamına gelir. 
Diğer bir mitloloji ise şöyle anlatılır: Zalim Asur kralı büyük bir hastalığa yakalanır. İki omzunda geçmeyen yaralar açılır. Hekimler bunun ilacını çaresini bulamazlar. 
Nihayet bir hekim yaraların tedavisi icin hergün iki gencin kafaları kesilerek beyinleri Dehakkın yaralarına sürülmeleri halinde yaraların iyileşeceğini söyler. Dehak emir verir iki genç saraya getirilir. Hekimin dediği yapılır
 Yaranın acısı diner. Böylece hergün iki Kürt genci yakalanır, saraya getirilir, kafaları kesilir.
  Bu zalim, uygulama hergün devam eder. Bunun önlenmesi için çareler aranır.
Nihayet Armail ve Karmail adlarında iki cesur Med Kürdü saraya aşçı olarak girer. Getirilen iki Kürt genci salıverilir. Gençlerin yerine iki koyun kesiir, beyinleri Dehakın yaralarına sürülür. Bu durum aylarca devam eder. Gençler dağlara giderler. Birgün demirci Kavanın oğlunu'da götürürler. Kava zaten intikam  planları yapıyordu. Dağlarda önemli bir güç oluşturan gençleri ve halki örgütler. Sarayın çevresine yığar. Kendisi de  saraya girer. Zalim Dehakkı demirci balyozuyla öldürür. Sarayın en yüksek tepesinde büyük bir ateş yakar. Sarı kırmızı yeşil renkli demirci önlüğünü halka salllar, işaret verir. Parola ve şifre böyledir. Halk saraya hücum eder. Kanlı Asur imparatorluğuna son verirler.
 Tarih M.Ö 612. Böylece Med imparatorluğu kurulur. Newroz bayramının Kürt halkında ve başka halklarda böylesine özgürlük, adeta yeniden diriliş anlamı da vardır. Bu vesile ile Nevroz veya Nevruz bayramını kutlayan tüm halkların bu direniş ve bahar bayramı kutlu olsun. Newroz piroz be.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.