Türkiye'de orman yangınları baş gösterdiğinde, kamuoyunda bu felaketlerin altında yatan nedenlere dair çeşitli görüşler belirginleşiyor. Özellikle "rant" arayışı, sıkça dile getirilen bir endişe kaynağı.
Yangınların ilk anlarında, bazı çevreler ve onlara yakın medya kuruluşları, felaketlerin sabotaj kaynaklı olduğu algısını yaymaya çalıştılar.
Bu durum, kısmen doğru olsa da asıl failleri ve yangınlara zemin hazırlayan yapısal sorunları göz ardı etmeye yol açabiliyor.
Daha geniş bir perspektifte ise gezegenimizin ikliminde yaşanan köklü değişiklikler, yani küresel ısınma ve aşırı hava koşulları gerçeği yatıyor. Ancak bunlar sadece belirtilerdir; sorunun temelinde yatan daha derin yapısal meseleler bulunuyor.
Başka bir ifadeyle, orman yangınlarının yıkıcılığının artmasının en önemli nedenlerinden biri iklim değişikliğidir. Örneğin, orman yangını mevsimi son 30 yıla göre günümüzde 40 ila 80 gün daha uzadı.
Her yıl görülen kuraklıklar artık daha sık yaşanıyor. Bu durum, orman yüzeyindeki yanıcı kuru maddelerin aşırı derecede kurumasına ve yangınların hızla yayılmasına zemin hazırlıyor. Şimşekler ve kuvvetli rüzgarlar gibi aşırı hava koşulları da yangınların büyümesine doğrudan katkıda bulunuyor.
Kuşkusuz, yangınlara yol açan başka nedenler de var:
Yanlış orman işletmeciliği: Ormanlardaki çalı, çıra ve kolay tutuşabilir kuru odun miktarının artması, iklim değişikliğinin neden olduğu yüzey sıcaklığı artışıyla birleşince yangınların çıkmasını kolaylaştırıyor.
Ormanlık alanların bilinçsiz kullanımı: Piknik yapanların tedbirsizce ateş ve anız yakması gibi insan kaynaklı hatalar.
Elektrik iletim hatlarının bakımsızlığı: Özellikle özelleştirmeler sonrası elektrik iletim hatlarının düzenli bakımının yapılmaması ve kontrol edilmemesi, yangın riskini artırıyor.
Tüm bu nedenlere ek olarak, yangın sonrası yanan arazilere lüks otellerin ya da villaların inşa edilmesi, kamuoyundaki "rant" şüphelerini pekiştiriyor. Yanan birçok ormanlık alanda daha sonra lüks inşaatların mantar gibi bitmesi bunun somut bir kanıtıdır.
Ayrıca, yangın sonrası geriye kalan ağaçların haraç mezat tüccarlara satılması gibi faktörler de yangınların ardındaki karmaşık sorunlar yumağının önemli parçalarıdır.
Televizyonlarda "Yanan yerlere orman ekıyoruz" diyen siyasetçilerin ardından bu alanlarda otel inşaatlarının yükseldiğini görmek, bu endişeleri daha da derinleştırıyor ve somut düşünceyi ortaya çıkarıyor. Umarım, yangınların olmadığı, günleri nasip eder bizlere!!!.