NECDET ŞANSAL
Köşe Yazarı
NECDET ŞANSAL
 

URFA BADILLI AŞİRETİNİN KÖKENİ

Şanlıurfa merkezin büyük aşiretlerinden biri de Badıllı aşıretidir. Mezralariyla birlikte Yaklaşık kırk köyleri vardır. Her aşirette olduğu gibi bu aşirette de, ber, kabileler bulunmaktadır. Bir aşiretin mensuplarının çoğu, aynı ırk, aynı miletten oldukları halde, aynı atadan akraba olmayabilir. Ayrıca  bir aşirette akraba ailelerde olur. Demek istediğim bir aşiretin belirgin özelliği aynı soydan olmasa da ayni milletten gelmiş olmalarıdır. Örneğin bir  Kürt aşiretinde, bir Türk veya bir Arap aşiretinde çoğunluk ayni millette mensupluk aidiyeti vardır. Bir iki  ailenin farklı bir milliyetten olmasi o aşiretin asıl milli kimliğini değiştirmez. Bir aşirette uzak yakın akraba aileler olur. Ama aşiretin hepsinin aynı aile soyundan olanları çok azdır. Aşiret mensupları çoğunlukla değişik ailelerden oluşur. Badıllı aşireti'de böyledir. Badıllı aşiretinin son zamanlardaki bey, malbatı, yani kabilesi Sait bey ve Bekir beydir. Sait bey ve aşireti Urfa'nın Fransızlar tarafından işgalini  sona erdiren  güçlerin önde gelenleridir. Bekir beyin'de bir özelligi çok cömert olmasıdır. Badıllı bey kabilesinin bazı köyleri: Şehzeliha, Kulafli,  Tezharap, Ağızhan. Badıllı aşiretınin en kalabalık kabilesi olan,  Ahmet oğullarının bazı  köyleri: Cemal, Yeddi kuyu, Parçinek, Golli bircik. Badılli aşiretinin büyük köyü Hamur kesan köyüdür. Bu köydeki berler: Elkoyi, Mihoxalta, Etoyi, Meksoyi, Metoyi ve  Berazanların Şeddadi aşiretinin bazı aileleri de bu köyde vardır. Bunlar buraya Suruç ilçesinden gelmişlerdir. Ahmet oğullarının ise Diyarbakır'dan geldikleri söylenir. Badillı aşireti Türkiye'nin bir çok ilinde bulunurlar. En fazla Ağrı ilinde vardırlar. Şanlıurfa'da bir çok Kürt ve Arap aşiretleri vardır. Kürt aşiretleri olarak bilinen üç büyük aşiret Karakeçi, Badıllı aşiretleri için, Kemalist sistem, Türkmen, Şeyhan aşireti için Arap kökenli olduklarını söylemiştir. Yaptığımız, objektif, tarafsız araştırmalara göre bu iddiaların doğru olmadığını, gerçeği yansıtmadığını söylemek mümkündür. Bir halk topluluğu hangi milletten olursa olsun, ayrım yapmak, inkar etmek doğru değildir. Ancak bir aşirette bir iki kabile farklı etnik grublardan olabilir, ama bunu tümü için söylemek doğru olmaz. Gerçeklere aykırı olur. Ayrica bir halk topluluğunun aslı Türk, Kürt, Arap olabilir. Buna saygı göstermek gerek. Doğru olmayan, normal olmayan bir durum, herhangi bir halkın, grubun, aşiretin kimliğini inkar etmek, başka bir millette mal etmektir. Her millet saygındir. Önemli olan ahlak, hak. hukuk sahibi bir insan olmaktır. Ezenden yana değil,  bu bir bey, bir ağa'da olabilir. Ezilenden yana olmaktır. En önemlisi doğruyu söylemektir. Badıllı aşiretine mensup Adem Şah'ın cok iyi araştırması sonucunda yazdığı    Badılli tarihi adlı kitab'dan öğrendiğimize göre, Badıllı aşireti Diyarbakakır'da Bad Bin Dostik tarafından kurulan Mervani devletinin 984-1085  kurucularıdır. Badıllı adı ile bad- badi kelimesinin aynı anlama geldiği belirtiliyor. Yörede bulunan Malabadi köprüsü ile Bad kelimesi örtüşüyor. Bad, Bed Kurmanci lehçesinde Şahin kurşuna verilen bir isimdir.  Bitlis hükümdarı Şerfhan'ın  Kürt tarihi adlı kitabta Badıllı aşiretinin bir Diyarbakır aşireti olduğunu yazar. Badıl- Kürtçe  bêdêl, gönülsüz anlamına geliyor. Sonuç olarak Badıllı aşiretinin, saygın bir Türkmen aşireti olan Beydilli ile bir alakası olmadığını tarafsız uzmanlar ve Badıllı aşiretinin tanınmış aydını Sait beyin oglu merhum Kemal Badılı'da  bunu belirmiştir. Avukat olan ve ayrıca Urfa milletvekiliğide yapan Kemal Badıllı iyi bir araştırmacıdır. ilk Kürtçe alfebeyi ve grameri yazmıştır. Urfa'nın tanınmış alimlerinden Abdulkadir Badıllı hoca, Badıllı'ların bir Türkmen aşireti değil, Kürt Aşireti olduğunu belirtmiştir.   Badıllı aşireti 1691 yılında  Diyarbakır'dan Urfa Harran bölgesine sürgün edilmistir. Tarih inkar edilmez.  Sonuç olarak insanların kendilerini, kimliklerini nasıl kabul ettikleri de önem teşkil eder. Ancak asıllarını inkar etmeleri de doğru değildir. Hangi kavim, millet olursa olsun, insani ve islami olarak ayrım yapmadan saygı duymak gerek. Bir aşiretin, bir halk topluluğunun ister Kürt olsun ister Türk olsun önemli olan insani ve ahlaki değerlere verdikleri önemdir. Türk boylarından Oğuzlar nasıl değerli bir aşiretse, Badılli aşireti de Kürt aşiretleri içerisinde, genel olarak, barışçı,  ılımlı,  saygın bir aşiret topluluğudur.
Ekleme Tarihi: 31 May 2024 - Friday

URFA BADILLI AŞİRETİNİN KÖKENİ

Şanlıurfa merkezin büyük aşiretlerinden biri de Badıllı aşıretidir. Mezralariyla birlikte Yaklaşık kırk köyleri vardır. Her aşirette olduğu gibi bu aşirette de, ber, kabileler bulunmaktadır. Bir aşiretin mensuplarının çoğu, aynı ırk, aynı miletten oldukları halde, aynı atadan akraba olmayabilir. Ayrıca  bir aşirette akraba ailelerde olur. Demek istediğim bir aşiretin belirgin özelliği aynı soydan olmasa da ayni milletten gelmiş olmalarıdır. Örneğin bir  Kürt aşiretinde, bir Türk veya bir Arap aşiretinde çoğunluk ayni millette mensupluk aidiyeti vardır. Bir iki  ailenin farklı bir milliyetten olmasi o aşiretin asıl milli kimliğini değiştirmez. Bir aşirette uzak yakın akraba aileler olur. Ama aşiretin hepsinin aynı aile soyundan olanları çok azdır. Aşiret mensupları çoğunlukla
değişik ailelerden oluşur. Badıllı aşireti'de böyledir. Badıllı aşiretinin son zamanlardaki bey, malbatı, yani kabilesi Sait bey ve Bekir beydir. Sait bey ve aşireti Urfa'nın Fransızlar tarafından işgalini  sona erdiren  güçlerin önde gelenleridir. Bekir beyin'de bir özelligi çok cömert olmasıdır.
Badıllı bey kabilesinin bazı köyleri: Şehzeliha, Kulafli,  Tezharap, Ağızhan. Badıllı aşiretınin en kalabalık kabilesi olan,  Ahmet oğullarının bazı  köyleri: Cemal, Yeddi kuyu, Parçinek, Golli bircik. Badılli aşiretinin büyük köyü Hamur kesan köyüdür. Bu köydeki berler: Elkoyi, Mihoxalta, Etoyi, Meksoyi, Metoyi ve  Berazanların Şeddadi aşiretinin bazı aileleri de bu köyde vardır. Bunlar buraya Suruç ilçesinden gelmişlerdir.
Ahmet oğullarının ise Diyarbakır'dan geldikleri söylenir. Badillı aşireti Türkiye'nin bir çok ilinde bulunurlar. En fazla Ağrı ilinde vardırlar. Şanlıurfa'da bir çok Kürt ve Arap aşiretleri vardır. Kürt aşiretleri olarak bilinen üç büyük aşiret Karakeçi, Badıllı aşiretleri için, Kemalist sistem, Türkmen, Şeyhan aşireti için Arap kökenli olduklarını söylemiştir. Yaptığımız, objektif, tarafsız araştırmalara göre bu iddiaların doğru olmadığını, gerçeği yansıtmadığını söylemek mümkündür. Bir halk topluluğu hangi milletten olursa olsun, ayrım yapmak, inkar etmek doğru değildir. Ancak bir aşirette bir iki kabile farklı etnik grublardan olabilir, ama bunu tümü için söylemek doğru olmaz. Gerçeklere aykırı olur. Ayrica bir halk topluluğunun aslı Türk, Kürt, Arap olabilir. Buna saygı göstermek gerek. Doğru olmayan, normal olmayan bir durum, herhangi bir halkın, grubun, aşiretin kimliğini inkar etmek, başka bir millette mal etmektir. Her millet saygındir. Önemli olan ahlak, hak. hukuk sahibi bir insan olmaktır. Ezenden yana değil,  bu bir bey, bir ağa'da olabilir. Ezilenden yana olmaktır. En önemlisi doğruyu söylemektir. Badıllı aşiretine mensup Adem Şah'ın cok iyi araştırması sonucunda yazdığı   
Badılli tarihi adlı kitab'dan öğrendiğimize göre, Badıllı aşireti Diyarbakakır'da Bad Bin Dostik tarafından kurulan Mervani devletinin 984-1085  kurucularıdır. Badıllı adı ile bad- badi kelimesinin aynı anlama geldiği belirtiliyor. Yörede bulunan Malabadi köprüsü ile Bad kelimesi örtüşüyor. Bad, Bed Kurmanci lehçesinde Şahin kurşuna verilen bir isimdir. 
Bitlis hükümdarı Şerfhan'ın  Kürt tarihi adlı kitabta Badıllı aşiretinin bir Diyarbakır aşireti olduğunu yazar. Badıl- Kürtçe  bêdêl, gönülsüz anlamına geliyor. Sonuç olarak Badıllı aşiretinin, saygın bir Türkmen aşireti olan Beydilli ile bir alakası olmadığını tarafsız uzmanlar ve Badıllı aşiretinin tanınmış aydını Sait beyin oglu merhum Kemal Badılı'da  bunu belirmiştir. Avukat olan ve ayrıca Urfa milletvekiliğide yapan Kemal Badıllı iyi bir araştırmacıdır. ilk Kürtçe alfebeyi ve grameri yazmıştır. Urfa'nın tanınmış alimlerinden Abdulkadir Badıllı hoca, Badıllı'ların bir Türkmen aşireti değil, Kürt Aşireti olduğunu belirtmiştir. 
 Badıllı aşireti 1691 yılında  Diyarbakır'dan
Urfa Harran bölgesine sürgün edilmistir. Tarih inkar edilmez. 
Sonuç olarak insanların kendilerini, kimliklerini nasıl kabul ettikleri de önem teşkil eder. Ancak asıllarını inkar etmeleri de doğru değildir. Hangi kavim, millet olursa olsun, insani ve islami olarak ayrım yapmadan saygı duymak gerek. Bir aşiretin, bir halk topluluğunun ister Kürt olsun ister Türk olsun önemli olan insani ve ahlaki değerlere verdikleri önemdir. Türk boylarından Oğuzlar nasıl değerli bir aşiretse, Badılli aşireti de Kürt aşiretleri içerisinde, genel olarak, barışçı,  ılımlı,  saygın bir aşiret topluluğudur.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (7)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Doğru Bilgi
(24.12.2024 02:18 - #519)
Adem Şanın kitabını okudum baştan aşağı hatalarla dolu sırf kitap yazmak için yazdırmış veya derlemiş neyse. Evet bir aşiret içinde farklı etnik kökten gruplar olabilir lakin Badilli,Karakeçili,Türkan aşiretleri öz be öz Türk'tür. İran ansiklopedilerinde eski Osmanlı tahrir kayıtların da geçer. Adem Şa kaç tane tahrir kaydı inceledi? Şeref namenin neresinde Badıllı aşireti için kürt yazıyor? Bende orijinal dilinde okudum yok öyle bir şey. Birde Mahmud Akyürek diye bir adamın yorumlarını gördüm fars harf ses kurallarına göre yorum yapıyor baştan aşağı komedi.Diyarbakır aşiretleri sadece Kürtlerden oluşmuyor. Kürtler ve Türkler kardeş bin yıldır beraber yaşamış lakin Kürtçe konuşan Türkmen aşiretleri bir hakikat fakat bu Kürt kardeşlerimizin varlığını inkar etmek değildir.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Doğru Bilgi
(24.12.2024 02:18 - #520)
Adem Şanın kitabını okudum baştan aşağı hatalarla dolu sırf kitap yazmak için yazdırmış veya derlemiş neyse. Evet bir aşiret içinde farklı etnik kökten gruplar olabilir lakin Badilli,Karakeçili,Türkan aşiretleri öz be öz Türk'tür. İran ansiklopedilerinde eski Osmanlı tahrir kayıtların da geçer. Adem Şa kaç tane tahrir kaydı inceledi? Şeref namenin neresinde Badıllı aşireti için kürt yazıyor? Bende orijinal dilinde okudum yok öyle bir şey. Birde Mahmud Akyürek diye bir adamın yorumlarını gördüm fars harf ses kurallarına göre yorum yapıyor baştan aşağı komedi.Diyarbakır aşiretleri sadece Kürtlerden oluşmuyor. Kürtler ve Türkler kardeş bin yıldır beraber yaşamış lakin Kürtçe konuşan Türkmen aşiretleri bir hakikat fakat bu Kürt kardeşlerimizin varlığını inkar etmek değildir.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
BADILLI
(04.02.2025 04:56 - #540)
Osmanlı arşivlerine baksınlar 97 belgenin 97 sinde kürt aşireti diyor beğdili ayrı onu da arastirsinlar onla ilgili belgelerde az da olsa var badıllı ile beğdili nin alakası yok etnik kimliğimiz kültürümüz öz benliğimizdir
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Medeni Durğun Erzurum Horasan Hacıhalil köyü
(01.03.2025 21:37 - #546)
Bende nacizane kendi çapımda bir araştırma yaptım. Yaklaşık 100 küsür yaşında vefat eden ve hafızasına hayran olduğum bir akrabadan aldığım bilgi şöyledir. Badıllı aşireti Mekke nin Batıl ismindeki bir yerleşim yerinden Urfa ya gelmişler. Burada uzun yıllar kaldıktan sonra epey kalabalıklaşmışlar. Daha sonra bır kısmı Antep e gelmiş, oradan da ülkenin bir çok yerine ve hatta bazı diğer ülkelere dağılmışlar. Erzurum, Erzincan, Ağrı, Kars, Kırşehir, Trabzon, Samsun, Gümüşhane, Bayburt, Tokat ve daha bilmediğim bir çok yere gitmişler. Adem Şa nın yazdığı kitap ta bir çok eksik ve yanlışlıklar vardır. İkaz etmeme rağmen bana dönüş yapmadı.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Medeni Durğun Erzurum Horasan Hacıhalil köyü
(01.03.2025 21:37 - #547)
Bende nacizane kendi çapımda bir araştırma yaptım. Yaklaşık 100 küsür yaşında vefat eden ve hafızasına hayran olduğum bir akrabadan aldığım bilgi şöyledir. Badıllı aşireti Mekke nin Batıl ismindeki bir yerleşim yerinden Urfa ya gelmişler. Burada uzun yıllar kaldıktan sonra epey kalabalıklaşmışlar. Daha sonra bır kısmı Antep e gelmiş, oradan da ülkenin bir çok yerine ve hatta bazı diğer ülkelere dağılmışlar. Erzurum, Erzincan, Ağrı, Kars, Kırşehir, Trabzon, Samsun, Gümüşhane, Bayburt, Tokat ve daha bilmediğim bir çok yere gitmişler. Adem Şa nın yazdığı kitap ta bir çok eksik ve yanlışlıklar vardır. İkaz etmeme rağmen bana dönüş yapmadı.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Karacadağlı Türkmen
(20.03.2025 05:00 - #551)
Yazının içeriği ifadeler çok uyumsuz ve tezat. resmen saçmalamışsınız
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Karacadağlı Türkmen
(20.03.2025 05:00 - #552)
Yazının içeriği ifadeler çok uyumsuz ve tezat. resmen saçmalamışsınız
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.