30 AĞUSTOS SAKARYA ZAFERİ

21 Temmuz 1921 tarihinde okunan Hükümet Kararı, Mecliste bir anda heyecanı artırmış milletvekillerini galeyana getirmişti. Hükümetin bu kararı özet olarak şöyleydi: "Hükümetin, Ankara"dan Kayseri'ye nakline karar verilmiştir." 22 Temmuz 1921 günü, Hükümet ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa gizli bir celse talep etti, Kürsüye çıktı Fevzi Paşa dedi ki: "Arkadaşlar tarihi günler yaşıyoruz. Yunanlılar'ın çok üstün kuvvetlerle yaptıkları taarruza karşı asker ve subayımız insanüstü bir gayretle kahramanca çarpıştılar, Harp çok kanlı oldu. Ağır zaiyata uğradık. Hükumetımız adına Ankara'yı bir hafta zarfında tahliye etmeye, hükumet merkezini Kayseri'ye nakletmeye karar verdik. Şimdiden hazırlığa başlamanızı rica ederim." Fevzi Paşa'nın bu konuşması, sinirleri gerilmiş olan miilletvekilleri üzerinde bomba etkisi yaratır... Hemen Dersim (Tunceli) milletvekili Diyap Ağa kürsuye çıkar ve şöyle haykırır: "Efendiler, biz buraya kaçmaya mı geldik, yoksa kavga ederek ölmeye mi geldik? Eğer, Meclisi taşımak istiyorsanız buyurun gidin. Ama ben gidemem. Tek başıma bile olsam, bayrağım dinim ve vatanım için son kurşunuma kadar savaşırım. Son kurşunu da kafama sıkarım, Bu böyle biline..."1 "... Birden bire bir lâv patlamış gibi Gâzi'nin sesi duyuldu: "Reis Bey, söz isterim!" Gazi Meclis'te çok defa kapıdan girince sol tarafta bulunan Diyap Ağa'nın yanına otururdu. Diyap Ağa seksenlik, uzun ve süt beyaz sakallı, okuma yazması olmayan, fakat Gâzi'ye hep "Kurban olam Paşam!" Diye hitabı itikadı edinmiş, iyi yürekli bir Şark meb'usuydu. Şef şimdi gene O'nun yanında apansız ayağa kalkmış: "Reis Bey, söz isterim!.." Diyor. Belli, saatlerdir, mesuliyeti kendinden alıp Şefe kadar götürmemek için arkadaşı Fethi Bey'in gösterdiği tahammülü artık kendisi tahammül edemez hale gelmiştir. Onun âni bir infilâkla "Söz isterim!.." diye ayağa kalkması üzerine bütün Meclis tarabını durmuş bir kalb gibi sustu. Çıt yok."2 Mustafa Kemal 24 Ağustos sabahı Ankara'dan hareket edeceği günün akşamını Keçiören'de yakın adamları ile geçirmişti. Ayrıldığı zaman bir hayli yorğundu. Yanındakilere : - Taarruz haberini alınca hesap ediniz. On beşinci günü İzmir'deyiz. Demişti. Acaba içkinin tesiri mi idi? Arkasından hafifçe gülüştüler bile.. İzmir'den dönüşünde karşılayıcılar arasında o gece beraber bulunduklarından bir ikisini görünce : - Bir gün yanılmışım, dedi, ama kusur bende değil düşmanda! İzmir'e taarruzun on dördüncü günü girmişti."3 "Biz yazdık, Onlar yaşadılar. Mustafa Kemal'in askerleriydi Onlar,Tarihe sığmadılar." Ruhları Şad Olsun. 1- İbrahim Özkan, "Deli Halid Paşa", Ötüken Neşriyat A.Ş., İstanbul, 2015, s.269. 2- Kadir Mısıroglu, "Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey", Sebil Yayınları: 213 İstanbul, 2012, s.25 3- Falih Rıfkı Atay, "Çankaya", Kıral Matbaası, İstanbul, 1984, s.309-311