Yakup CANBEYLİ
Köşe Yazarı
Yakup CANBEYLİ
 

ŞANLIURFA İLİNİN TARİHİ İSİMLERİ VE ÜNVANI

ŞANLIURFA; Şanlıurfa’mızın isim tarihine bakacak olursak, Şanlıurfa kendisi kadar eski bir vilayet (İL) bulunmamaktadır. İlimiz şuanda Dünyada yer alan, Vilayetlerin en eski olanıdır. Yani..! Şanlıurfa’mız tüm vilayetleri Anası, Babası ve Atası konumunda, bu vesileyle Şanlıurfa’nın asıl ismi PEYGAMBERLER şehri olarak ta (anılmaktadır) tanımlanmaktadır.    Kuvvetli Rivayetlere göre, Peygamberlerin ikinci babası ve Atası olan, Hz. Nûh aleyhi selam tufanından sonra bu şehri Semûd kavminin meşhur hükümdarı Ruha tarafından kurmuş ve şehrin ismi kuran hükümdarın adına izafen Reha denmiştir. Alpaslan’ın Anadolu’yu fethiyle şehrin ismi “URHA” olarak değişmiştir. Şanlıurfa İl’imiz, 1094 yılında Büyük Selçuklu İmparatorluğu hâkimiyetine girmiştir. Şanlıurfa yaklaşık 4 yıl sonra 1098'de Haçlı Edessa Kontluğunun himayesine geçmiştir.  Şanlıurfa’mız daha sonra sırasıyla Eyyubiler, Memlüklüler, Karakoyunlular, Timurlular Devleti, Akkoyunlular, Safeviler ve en son da 1516'da Osmanlı İmparatorluğu kudretli Padişahlarından Yavuz Sultan Selim Han’ın Memlüklüleri Mercidâbık savaşında yenmesiyle Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dâhil edilmiştir. Şanlıurfa’mızın isimin tarihle birlikte zamana bakalım. (Şehrin eski isimleri UR, URHOY, ORHEİ, ORHAYİ, RUHAİ, RUHA, AR-RUHA, REHA ve EDESSA'dır. ) zamanla Urfa şekline dönüşmüştür. Şanlıurfa’nın Eski Tarih, dinî kitaplarda ve bu arada Kutsal kitaplardan biri olan, İncil kitabında ise geçen Ur şehrinin Urfa olduğu söylenir. UR Şehri, eski Altay Türk dilinde etrafı hendekle çevrili şehir demektir. Osmanlının Ünlü seyyahlarından Evliya Çelebi’nin 1649 Kasımın da Urfa’ya gelerek, Seyâhatname isimli eserinde “URFA” bu isimle anılmaktadır. Şanlıurfa’mız şuan Suriye Arap Cumhuriyetinin sınırlarında bulunan Rakka Eyaletine bağlı idi. Bu eyaletten1876'da alınarak, halen Suriye Arap Cumhuriyettin sınırlarında bulunan bir diğer İl’i olan,  Halep Vilayetine bağlanmış, Şanlıurfa’mız 1916'da ise Halep Vilayetinden ayrılarak bağımsız bir sancak olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu zamanında hasta gören Avrupalılar ülkeyi bölmeye başladılar. Şanlıurfa’yı önce İngilizler işkâl etti. İngilizler baktı ki! Şanlıurfalılarla mücadele edemeyecekler. Bir diğer müttefiki olan Fransızlara devrederek işgalleri devam etti. Şanlıurfa işkale boyun eğmez ligini 11 Nisana kadar sürdü. Şanlıurfanın ileri gelenleri bu işkale boyun (Konuya Fransız kalmayarak) eğmeyerek, Fransızları 11 Nisan 1920 tarihinde içinden çıkararak, ülkelerine göndermiştir. Dönemin ŞANLI’urfa Milletvekili Mustafa Demir memleketine verilecek haklı unvanı için gereken çalışmaları yaptı.  ŞANLIurfa’nın haklı unvanı yıllar sonra Mustafa Demir ile birlikte 17 kişilik bir grupla (kurtuluş savaşında gösterdiği üstün başarı göstermelerinden) 06 Aralık 1984 Tarihinde TBMM teklif edilen, Urfa’nın adının ŞANLIURFA olarak değiştirilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir.  Milletvekili Mustafa Demir geçte olsa ŞANLI unvanını almanın mutluluğunu tüm ŞANLIURFA’lılar olarak yaşamaktayız. Dönemin güçlü Milletvekillerinden Mustafa Demir’in çabasıyla geç de olsa gelen ünvanlı ismini hakkıyla alınmıştır. Tüm ŞANLIURFA’lılar olarak, çabalarından dolayı bir kez daha Dönemin Milletvekili Mustafa Demir’e teşekkür ederiz.  
Ekleme Tarihi: 22 Haziran 2015 - Pazartesi

ŞANLIURFA İLİNİN TARİHİ İSİMLERİ VE ÜNVANI

ŞANLIURFA; Şanlıurfa’mızın isim tarihine bakacak olursak, Şanlıurfa kendisi kadar eski bir vilayet (İL) bulunmamaktadır. İlimiz şuanda Dünyada yer alan, Vilayetlerin en eski olanıdır.

Yani..!

Şanlıurfa’mız tüm vilayetleri Anası, Babası ve Atası konumunda, bu vesileyle Şanlıurfa’nın asıl ismi PEYGAMBERLER şehri olarak ta (anılmaktadır) tanımlanmaktadır.   

Kuvvetli Rivayetlere göre, Peygamberlerin ikinci babası ve Atası olan, Hz. Nûh aleyhi selam tufanından sonra bu şehri Semûd kavminin meşhur hükümdarı Ruha tarafından kurmuş ve şehrin ismi kuran hükümdarın adına izafen Reha denmiştir.

Alpaslan’ın Anadolu’yu fethiyle şehrin ismi “URHA” olarak değişmiştir.

Şanlıurfa İl’imiz, 1094 yılında Büyük Selçuklu İmparatorluğu hâkimiyetine girmiştir.

Şanlıurfa yaklaşık 4 yıl sonra 1098'de Haçlı Edessa Kontluğunun himayesine geçmiştir.  Şanlıurfa’mız daha sonra sırasıyla Eyyubiler, Memlüklüler, Karakoyunlular, Timurlular Devleti, Akkoyunlular, Safeviler ve en son da 1516'da Osmanlı İmparatorluğu kudretli Padişahlarından Yavuz Sultan Selim Han’ın Memlüklüleri Mercidâbık savaşında yenmesiyle Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dâhil edilmiştir.

Şanlıurfa’mızın isimin tarihle birlikte zamana bakalım. (Şehrin eski isimleri UR, URHOY, ORHEİ, ORHAYİ, RUHAİ, RUHA, AR-RUHA, REHA ve EDESSA'dır. ) zamanla Urfa şekline dönüşmüştür. Şanlıurfa’nın Eski Tarih, dinî kitaplarda ve bu arada Kutsal kitaplardan biri olan, İncil kitabında ise geçen Ur şehrinin Urfa olduğu söylenir.

UR Şehri, eski Altay Türk dilinde etrafı hendekle çevrili şehir demektir.

Osmanlının Ünlü seyyahlarından Evliya Çelebi’nin 1649 Kasımın da Urfa’ya gelerek, Seyâhatname isimli eserinde “URFA” bu isimle anılmaktadır.

Şanlıurfa’mız şuan Suriye Arap Cumhuriyetinin sınırlarında bulunan Rakka Eyaletine bağlı idi. Bu eyaletten1876'da alınarak, halen Suriye Arap Cumhuriyettin sınırlarında bulunan bir diğer İl’i olan,  Halep Vilayetine bağlanmış,

Şanlıurfa’mız 1916'da ise Halep Vilayetinden ayrılarak bağımsız bir sancak olmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu zamanında hasta gören Avrupalılar ülkeyi bölmeye başladılar. Şanlıurfa’yı önce İngilizler işkâl etti. İngilizler baktı ki! Şanlıurfalılarla mücadele edemeyecekler. Bir diğer müttefiki olan Fransızlara devrederek işgalleri devam etti. Şanlıurfa işkale boyun eğmez ligini 11 Nisana kadar sürdü. Şanlıurfanın ileri gelenleri bu işkale boyun (Konuya Fransız kalmayarak) eğmeyerek, Fransızları 11 Nisan 1920 tarihinde içinden çıkararak, ülkelerine göndermiştir.

Dönemin ŞANLI’urfa Milletvekili Mustafa Demir memleketine verilecek haklı unvanı için gereken çalışmaları yaptı. 

ŞANLIurfa’nın haklı unvanı yıllar sonra Mustafa Demir ile birlikte 17 kişilik bir grupla (kurtuluş savaşında gösterdiği üstün başarı göstermelerinden) 06 Aralık 1984 Tarihinde TBMM teklif edilen, Urfa’nın adının ŞANLIURFA olarak değiştirilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir. 

Milletvekili Mustafa Demir geçte olsa ŞANLI unvanını almanın mutluluğunu tüm ŞANLIURFA’lılar olarak yaşamaktayız. Dönemin güçlü Milletvekillerinden Mustafa Demir’in çabasıyla geç de olsa gelen ünvanlı ismini hakkıyla alınmıştır.

Tüm ŞANLIURFA’lılar olarak, çabalarından dolayı bir kez daha Dönemin Milletvekili Mustafa Demir’e teşekkür ederiz.

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yeniurfagazetesi.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.