Kirliliğin önlenmesi için makineli hasat şart
Kirliliğin önlenmesi için makineli hasat şart
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi Yönetim Kurulu adına Yrd. Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, yaptığı yazılı açıklamada, pamuktaki kirliliğin son 15 yıldan beri ülkede önemli bir sorun olarak yerini korumaya devam ettiğine dikkat çekerek çiftçilere önemli tavsiyelerde bulundu. Öztürkmen,"Bu amaçla tek çare pamuğun makine ile toplanarak el değmeden direkt çırçır fabrikalarına taşınması gerekiyor."dedi.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi 2014 yılı pamuk sezonunun başladığı bu günlerde çiftçilere, sanayicilere ve ilgili kesimlere bir takım uyarı ve tavsiyelerde bulundu. Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi Yönetim Kurulu adına açıklama yapan Yrd. Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, pamuğun, gerek ülke ekonomisi gerekse il ekonomisinde önemli bir yeri bulunduğuna dikkat çekti. Öztürkmen, şöyle konuştu:"Ülkemizde tekstil sektörünün önemli hammadde kaynaklarından birisidir. 1995 yılında tüneller vasıtasıyla Atatürk Barajı'ndan alınan suyun Harran Ovasına verilmesinden bu yana pamuk ekim alanında önemli bir artış olmuştur. 2013 yılında Ülkemizde üretilen pamuğun yüzde 42'i ilimizde üretilmiştir. Gerek kamu kuruluşları ve gerekse özel sektörün destekleriyle pamuk tarımındaki sorunlar genel anlamda çözülmüştür. Verim bakımından önemli gelişmeler elde edilmiştir. Ancak, pamuk hasadında halen sorunlar devam etmektedir."dedi.
'KİRLİLİK, ÜLKEMİZİN ÖNEMLİ BİR SORUNU HALİNE GELMİŞTİR'
Pamuk hasadı ülkemizde elle ve makine ile yapılmakta olduğunu hatırlatan dır. Elle hasatta, pamuk toplama işçileri pamuklu bez veya naylon çuvallardan yapılmış önlükleri kullanmakta, daha sonra topladıkları pamuğu jütten yapılmış 'haral' ismini verdiğimiz büyük çuvallara doldurmaktadırlar. Jüt çuvalları ucuz, hafif ve esnek olmasından dolayı pamuk hasadında ve taşınmasında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Pamuk toplama işçileri; topladıkları pamuk miktarına göre ücret almaktadırlar. Dolayısıyla bir işçi ne kadar çok pamuk toplarsa o kadar fazla ücret alabilmektedir. Pamuk toplama işleminde; ailede çalışabilecek olan tüm bireyler çalışmaktadır. İşçi ailesi günlük olarak daha fazla para kazanmak için kütlü pamukla birlikte bitki üzerinde yaprak dahil alabileceği tüm bitki parçalarını kütlü pamuğa karıştırmaktadır. Üzülerek söylemek gerekirse kar beyazı olan kütlü pamuklar kirli halde depolanmakta, daha sonra beyaz rengini kaybetmekte, bu durum lif özelliklerini olumsuz yönde
etkilenmektedir. Pamuktaki kirlilik, son 15 yıldan beri ülkemizde önemli bir sorun olarak yerini korumaya devam etmektedir. 2003 yılında konu ile ilgili bir tebliğ çıkarılmış ancak uygulanamamıştır.
'MAKİNELİ HASAT DA MUTLAKA APRAKLAR DÖKTÜRÜLMESİ GEREKİYOR'
Gerek haral parçaları veya iplikleri gerekse pamuk toplama esnasında kullanılan sentetik (naylon) çuval parçaları kütlü pamuğa bulaşmakta ve çırçırlama esnasında parçalanarak lif pamukla birlikte işlenerek ipliğe bulaştığına dikkat çeken Öztürkmen, şunları söyledi:"Elde edilen ipliklerin dokumada kullanılmasıyla renk dalgalanmaları ve boya tutmama gibi sorunlar ileriki aşamalarda da varlığını sürdürmektedir. Bir cm2 polyester parçası 10 ile 20 bin dolara kadar zarara neden olabilmektedir. Bu amaçla tek çare pamuğun makine ile toplanarak el değmeden direkt çırçır fabrikalarına taşınmasıdır. Bunun dışındaki çözümler sürdürülebilir değildir. Makineli hasat için pamuk bitkisinde yaprakların mutlaka döktürülmesi gerekir.
Bu işlem için yapraklarda yaşlanmayı hızlandırıp dökümünü sağlayan DEFOLİANT dediğimiz yaprak döktürücü kimyasal ilaçlar kullanılmalıdır. Yaprak döktürme zamanı, yaprak dökümü ve ürün kayıpları açısından büyük önem arz etmektedir. Normal sıcak zamanda yaprak döktürücü tek dozda ve kozaların % 60-65 açtığında uygulanmalıdır. Yaprak döktürme zamanını belirlemek için değişik yöntemler vardır. Serin ve yağışlı havalarda ise uygulama dozu iki kısma ayrılmalı ve iki defada yapılmalıdır. Kimyasalın etkisini arttırmak için madeni yağlar kullanılmalı, kimyasalın içine yayıcı, yapıştırıcı ve sulandırıcı maddeler eklenmelidir. Serin yerlerde hasattan 20-30 gün önce uygulanmalı, sıcaklık gündüz 25-26 °C, gece ise 10.0 °C'nin üzerinde olmalı, uygulama günü ve onu izleyen 5 günde hava sıcaklığı en az 15-16 °C olmalıdır. Dönem itibariyle diğer önemli bir sorun kütlü pamukların taşınması sorunudur. Pamuk tarımı gelişmiş hiçbir ülkede kütlü pamuklar römork ve kamyonlarla üstü açık bir şekilde taşınmamakta veya işletmede açık alanda toz ve toprağa maruz bırakılmamaktadır.
Makine ile toplanan pamuklarda; yabancı madde oranı fazla olduğundan hızlı bir şekilde çırçırlanmalıdır. Kütlü pamuk neminin artışıyla birlikte depolama süresi de azalmaktadır.
Nem oranı yüzde 8-10 olan kütlü pamuklar 30 gün, yüzde 14-15 olanlar ise 3-4 gün güvenli bir şekilde depolanabilmektedir. Bu nedenle makine ile toplanan pamukların klasik ROLLERGIN çırçır makineleri yerine yüksek kapasiteli SAW-GIN veya ROTOBAR çırçır makineleri ile çırçırlanmalıdır."
'PAMUK NEMİ YÜZDE 8,5'U GEÇMEMESİ GEREKİYOR'
Pamuk tohum kabuğu parçalarının lif pamuğa bulaşmaması için çırçır makinesi ayarlarının iyi yapılması ve lif pamuk neminin ise yüzde 8.5'i geçmemesi gerektiğinin altını çizen Öztürkmen,"Bu durum, lif pamukta küflenme ve yanmalara neden olabilecektedir. Unutulmamalıdır ki Pamuk kirliliğini önleme komisyonları hasat dönemi boyunca, güvenlik güçlerinin de katılımlarıyla pamuk toplama ve işleme yerlerini 9 Ekim 2003 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı gereği denetleyeceklerdir.
Bu denetlemelerde: 1) Pamuğu jütten yapılmış haral ismini verdiğimiz büyük çuvallarda taşıyanlara, 2) Kütlü pamukla bitki üzerindeki yaprakları karıştıranlara,
3) Kütlü pamukları römork ve kamyonlarla üstü açık bir şekilde taşıyanlara,
4) Kütlü pamukları işletmede açık alanda toz ve toprağa maruz bırakanlara,
5) Pamuk tohum kabuğu parçalarının lif pamuğa bulaştıranlara,
6) Çırçır makinesinin ayarlarını iyi yapmayanlara,
7) Pamuk lif neminin ise % 8.5'i geçirip, lif pamukta küflenme ve yanmalara neden olanlara: 1 aydan 6 aya hapis, 5.824,98 TL'den - 28.980 TL'ye kadar para cezası uygulayabileceklerdir. 2014 yılı pamuk hasat sezonunda bereketli ve bol kazançlar dileriz."ifadelerine yer verdi.
YENİURFA
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.