Gençler Arasında Lyrica Bağımlılığı Alarm Veriyor: Merak, Sosyal Baskı ve Kolay Erişim Tehlikeyi Büyütüyor

Son yıllarda gençler arasında reçeteli ilaç bağımlılığı hızla artarken, uzmanlar özellikle Lyrica ve benzeri ilaçların yanlış kullanımına karşı ciddi uyarılarda bulunuyor. Normalde epilepsi nöbetlerinin kontrol altına alınması, bel fıtığı, sinir hasarı ve kesileri gibi nöropatik ağrıların tedavisinde kullanılan Lyrica (pregabalin), son dönemde keyif verici etkileri nedeniyle gençler arasında yaygın şekilde kötüye kullanılmaya başlandı.

Uzmanlar, bu ilaçların beyinde dopamin salgısını artırarak kısa süreli bir rahatlama ve “mutluluk” hissi oluşturduğunu, bunun da bağımlılık riskini büyük ölçüde artırdığını belirtiyor. Yeşil reçeteyle verilmesi gereken bu ilaçların, sosyal medya üzerinden veya arkadaş çevresinden kolaylıkla temin edilebilmesi ise durumu daha da vahim hale getiriyor. Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Yaşar Samet Gökçeoğlu, gençlerde Lyrica bağımlılığının gün geçtikçe daha ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldiğini ifade etti. Dr. Gökçeoğlu, “Son yıllarda, özellikle 15-25 yaş aralığındaki gençlerde reçeteli ilaç bağımlılığına rastlama oranımız oldukça arttı. Merak, çevresel etkileşim ve sosyal baskı, gençleri bu ilaçlara yönelten en önemli faktörler. Başlangıçta arkadaş ortamında denemek amacıyla kullanılan Lyrica, kısa sürede psikolojik ve fizyolojik bağımlılığa dönüşebiliyor,” dedi. Ayrıca bazı kötü niyetli kişilerin, poliklinikte bel fıtığı veya kronik ağrı şikayeti olan yaşlı hastaların üzerine bu ilaçları reçete ettirip mahalle aralarında gençlere sattığını dile getirdi. Hatta bazı bağımlı bireylerin polikliniklere gelerek zorla reçete yazdırmaya çalıştığını ve bu durumun sağlık çalışanları için ciddi güvenlik sorunları doğurduğunu da vurguladı. Beyindeki Dopamin Döngüsü Bozuluyor Lyrica, merkezi sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı ve rahatlatıcı bir etki yaratır. Özellikle yüksek dozda alındığında dopamin salınımını tetikleyerek geçici bir “iyi hissetme” hali oluşturur. Dr. Gökçeoğlu, “Bu ilaç, beynin ödül ve motivasyon merkezini hedef alıyor. Sürekli kullanım, doğal dopamin döngüsünü bozarak kişinin normal aktivitelerden keyif almasını engeller hale getirir. Bu da kişiyi daha yüksek dozlara ve daha sık kullanıma iter,” diyerek bağımlılığın nasıl geliştiğini anlattı. Yanlış Kullanım Hayati Risk Taşıyor Uzmanlar, Lyrica’nın kontrolsüz kullanımının ciddi sonuçlara yol açabileceğini vurguluyor. Aşırı doz durumunda bilinç kaybı, solunum durması ve hatta ölüm riski bulunuyor. Ayrıca uzun vadede öğrenme güçlüğü, hafıza sorunları, depresyon, anksiyete ve çeşitli nörolojik rahatsızlıklar gelişebiliyor. Dr. Gökçeoğlu, “Ailelerin çocuklarının davranış değişimlerini iyi gözlemlemesi çok önemli. İlaç kutuları, beklenmedik uykulu haller, ilgisizlik ve akademik başarıda ani düşüşler bağımlılık belirtileri arasında sayılabilir. Erken müdahale, gençlerin sağlığı açısından kritik bir öneme sahiptir,” diyerek ailelere de uyarılarda bulundu. Toplumsal Farkındalık ve Denetim Şart Uzmanlar, Lyrica gibi reçeteli ilaçların sıkı şekilde denetlenmesi, sosyal medya ve çevrim içi satışların engellenmesi gerektiğini belirtiyor. Bunun yanında, okullarda ve gençlik merkezlerinde bilinçlendirme programlarının artırılması, gençlerin bu tuzaktan korunmasında büyük rol oynayacak. Son olarak Dr. Gökçeoğlu, “Bağımlılıkla mücadele yalnızca bireysel değil, toplumsal bir sorumluluktur. Hem sağlık çalışanları hem aileler hem de devlet kurumları birlikte hareket ederek gençleri bu tehlikeden korumalıyız,” ifadelerini kullandı.