Küresel bankacılık sektörü zorlu bir haftayı geride bıraktı

ABD'de Silvergate Capital'ın batışıyla başlayan bankacılık sektörüne ilişkin endişeler, Silikon Vadisi Bankası ve Signature Bank'ın iflası ile First Republic Bank'ın yaşadığı sıkıntılarla krize dönüştü.

ABD'de Silvergate Capital, Silikon Vadisi Bankası (SVB) ve Signature Bank'ın iflası ile First Republic Bank'ın yaşadığı sıkıntılar, Avrupa'da ise İsviçre'nin en büyük ikinci bankası konumundaki Credit Suisse'in sıkıntıya girmesi, küresel bir bankacılık krizine ilişkin korkuların artmasına neden oldu. 3 SORUDA - ABD'deki banka iflasları ne anlama geliyor? Küresel bankacılık sektörü, banka iflasları ve yaşanan likidite sıkıntıları çerçevesinde zorlu bir haftayı geride bıraktı. ABD'de başlayan ve Avrupa'ya sıçrayan bankacılık sektörüne ilişkin endişeler, piyasalarda oynaklığı artırırken bankacılık hisselerinde genel olarak düşüşe neden oldu. Dünyanın en büyük ekonomisi ABD'de Silvergate Capital'ın operasyonlarını sonlandırmasıyla başlayan bankacılık sektörüne ilişkin endişeler, SVB ve Signature Bank'ın iflası ile First Republic Bank'ın yaşadığı sıkıntılarla krize dönüştü. ABD'nin en büyük 16'ncı bankası olan Silikon Vadisi Bankası'nın iflası, 2008 küresel finansal krizinden bu yana en büyük banka iflaslarından biri olurken, bankanın 48 saat içindeki çöküşü bankacılık düzenleyicilerini harekete geçmeye zorladı. İsviçre'nin 167 yıllık bankası Credit Suisse'in sıkıntıya girmesiyle Avrupa'ya da sıçrayan panik, küresel bir bankacılık krizi korkusunu artırdı. Geçen hafta küresel bankacılık sektöründe yaşanan gelişmeler şöyle: 8 Mart Çoğunlukla kripto para birimi işlemleriyle ilgilenen Silvergate Capital, operasyonları durdurmayı planladığını açıkladı. Kripto para borsası FTX'in çöküşünden olumsuz etkilenen bankanın hissleri, söz konusu açıklamanın ardından yüzde 40'ın üzerinde düştü. SVB, 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapattığını ve 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurdu. 9 Mart SVB'nin tahvil pozisyonunu zararla kapatması ve sermaye artırımına gideceğini duyurması sonrası bankanın hisse fiyatı yüzde 60'ın üzerinde değer kaybetti. SVB hisselerindeki sert düşüşün bankacılık sektörüne ilişkin endişeleri artırmasıyla ABD'nin büyük bankalarından JPMorgan Chase, Bank of America, Wells Fargo ve Citigroup'un da hisselerinde değer kaybı yaşandı. SVB'ye ilişkin panik sosyal medyada hızla yayılırken bazı girişim sermayesi firmaları paralarını SVB'den çekmeye başladı. Sadece bir gün içinde bankadan 42 milyar doların çekildiği bildirildi. 10 Mart Bazı girişim sermayesi yatırımcılarının şirketlere paralarını bankadan çekmelerini tavsiye etmesi sonrası SVB'nin vadeli piyasada da kayıplarının sürmesiyle işlemleri askıya alındı. ABD medyasında SVB'nin satışı için görüşmelerde bulunduğu haberleri çıkarken, Hazine Bakanı Janet Yellen, Temsilciler Meclisi'nde düzenlenen 2024 mali yılı bütçe teklifine ilişkin oturumda, SVB'nin yaşadığı kayıplar sonrası bazı bankalarla ilgili gelişmeleri dikkatle izlediğini söyledi. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), piyasalarda düşüşe neden olan Silikon Vadisi Bankası'na kayyum atandığını belirterek, SVB'nin bu yıl iflasa uğrayan ilk FDIC sigortalı kurum olduğunu bildirdi. FDIC'in yaptığı açıklamada, 31 Aralık 2022 itibarıyla SVB'nin toplam varlıklarının yaklaşık 209 milyar dolar ve toplam mevduatının yaklaşık 175,4 milyar dolar olduğu aktarıldı. Açıklamada, tüm sigortalı mevduat sahiplerinin en geç 13 Mart'ta mevduatlarına tam erişime sahip olacağı belirtildi. ABD Hazine Bakanı Yellen, SVB çevresindeki gelişmeleri görüşmek ABD Merkez Bankası (Fed), FDIC ve Paranın Kontrolü Ofisi (OCC) yetkilileriyle bir araya geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, iflas eden SVB'nin kredi notunu düşürdüğünü bildirdi. 12 Mart ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, CBS televizyonuna verdiği röportajda, SVB'nin kurtarılmayacağını ancak mevduat sahiplerini korumak için çalıştıklarını ifade etti. SVB'nin ardından New York merkezli Signature Bank'a da FDIC tarafından kayyum atandı. Signature Bank'ın, 31 Aralık 2022 itibarıyla yaklaşık 110,4 milyar dolarlık varlığı ve yaklaşık 88,6 milyar dolarlık mevduatı bulunduğu aktarıldı. ABD Hazine Bakanlığı, Fed ve FDIC, banka iflaslarının ardından mevduatların korunmasına ilişkin alınan kararları açıkladı ve mevduat sahiplerinin pazartesi gününden itibaren paralarının tamamına erişebilecekleri bildirildi. Fed, uygun ABD mevduat kurumlarına borç vermeyi kolaylaştırmak amacıyla Banka Vadeli Finansman Programı'nı (BTFP) başlattı. 13 Mart İngiltere Merkez Bankası (BoE), SVB'nin İngiltere'deki iştirakinin HSBC tarafından satın alınması konusunda tarafların anlaşmaya vardığını duyurdu. ABD Başkanı Joe Biden, Kongre'den ve bankacılık düzenleyicilerinden, banka iflaslarının tekrar yaşanma olasılığını azaltmak amacıyla bankalara yönelik kuralları güçlendirmelerini isteyeceğini belirtti. İflas eden SVB'nin ana şirketi SVB Financial Group ile iki üst düzey yöneticisine hissedarlar tarafından dolandırıcılık davası açıldı. Fed, iflas eden SVB'nin denetimine ilişkin inceleme yapılacağını bildirdi. İki bankanın iflası sonrasında birçok banka ve finansal hizmetler hisselerinde kayıplar yaşanırken, First Republic hisseleri yüzde 62 değer kaybetti. Moody’s, "aşırı değişken fonlama koşulları" ve sigortasız mevduat çıkışları riskine maruz kalmaları nedeniyle, 6 ABD bankasını incelemeye aldı. Söz konusu bankalar, First Republic Bank, Western Alliance Bank, Zions Bancorp, Intrust Financial, Comerica ve UMB Financial Corp oldu. 15 Mart Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P) ve Fitch Ratings, artan mevduat çıkışı riskini ve karlılık baskılarını gerekçe göstererek California merkezli First Republic Bank'ın kredi notunu düşürdü. Kanada Finansal Kurumlar Denetçiliği Ofisi, SVB'nin Kanada şubesinin alacaklılarını korumak için bankanın varlıklarının kalıcı kontrolünü alarak ek önlemler aldı. İsviçre merkezli Credit Suisse bankasının en büyük ortağı Suudi Ulusal Bankası'nın sermaye artırımı yapmayacaklarını duyurmasıyla bankanın hisse senedi fiyatındaki düşüş yüzde 25'e ulaşırken, satış baskısı piyasa geneline yayıldı. Fransa merkezli Societe Generale, BNP Paribas ve Almanya merkezli Deutsche Bank dahil diğer Avrupa bankalarının hisseleri de olumsuz etkilendi. İsviçre Finansal Piyasalar Düzenleme Kurulu (FINMA) ve İsviçre Merkez Bankası (SNB), gerekirse Credit Suisse'e likidite sağlanacağını bildirdi. 16 Mart Credit Suisse, likiditesini güçlendirmek için SNB'den 50 milyar İsviçre frangına (yaklaşık 54 milyar dolar) yakın borçlanacağını duyurdu. Credit Suisse hisseleri, İsviçre Merkez Bankası'nın likidite desteğinin etkisiyle güne yüzde 40'a yakın yükselişle başladı. Bank of America, Citigroup, JPMorgan Chase ve Wells Fargo'nun aralarında bulunduğu 11 büyük banka, ABD'li First Republic Bank'a toplam 30 milyar dolar mevduat aktaracağını duyurdu. ABD Hazine Bakanlığı, Fed, FDIC ve OCC'nin ortak açıklamasında, büyük bankaların First Republic Bank'a desteğinin bankacılık sisteminin dayanıklılığını gösterdiği ifade edildi. 17 Mart SVB'nin ana kuruluşu SVB Financial Group, iflas başvurusunda bulundu. ABD Başkanı Biden, kurumlarının başarısız olmasına neden olan banka yöneticilerine daha sert cezalar uygulanması için Kongre'yi harekete geçmeye çağırdı.