Zınnar Vadisi'nin 5 bin yıllık tadı

Mardin Zınnar Vadisi'nde organik olarak yetiştirilen narlar, zahmetli bir çalışma sonrası yemek ve salatalarda kullanılan "nar ekşisi"ne dönüşüyor.

Merkez Artuklu ilçesinde bulunan Zınnar Vadisi'nde uzun yıllardır yetiştirilen ve sulu olmasıyla ön plana çıkan narların hasadına başlandı. Zor ve zahmetli bir çalışmayla hazırlanan nar ekşisi, bakır kazanlarda yaklaşık 5 saat kaynatılarak kıvam alıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ali Elçin, bölgede 5 bin yıldan beridir nar üretiminin yapıldığını, narın İran'dan dünyaya yayıldığının tahmin edildiğini söyledi. Nar ekşisinin, şeker ve diğer katkı maddeleri kullanılmaksızın, kaynatılıp konsantre edilerek yapıldığını kaydeden Elçin, kentte bin 803 dekar alan üzerinde 110 bin 767 nar ağacı bulunduğunu, yıllık 2 bin 965 ton nar üretimi yapıldığını bildirdi. İriliği ve çeşide bağlı olarak tahmini 10 kilogram nardan 1 kilogram nar ekşisi elde edildiğini anlatan Elçin, Mardin Organize Sanayi Bölgesinde de üretim yapan 2 işletmenin olduğunu kaydetti. Zınnar Vadisi'nde de narın organik olarak yetiştirildiğini aktaran Elçin, "Vadide yetişen nar organik ortamlarda yetiştiriliyor. Narlardan üretilen nar ekşisi, hiçbir katkı maddesi koyulmadan hazırlanıyor." dedi. Kilogramı 40 liradan satılıyor Vadide nar yetiştiricisi Abdulgani Çoldur da dedelerinden kalan yöntemle yöreye özgü Rehavi narını organik olarak yetiştirdiklerini, tarihi kent Mardin'in çevresinin nar bahçeleriyle çevrili olduğunu anlattı. Çoldur, "Her bir nar yaklaşık bir kilogram geliyor. Bu mevsimde içi neredeyse erir su haline gelir. Bu kadar kaliteli bir nar. Bu narı yaşatmak lazım." diye konuştu. İlkbaharda ağaçlarının çapa ve budama yapılarak sulamaya hazır hale getirildiğini belirten Çoldur, yaz mevsiminden ekimin ayının ortalarına kadar ağaçların sulandığını, hasattan iki hafta önce sulamayı bırakarak sonbaharın sonuna kadar nar hasadı yaptıklarını bildirdi. Çoldur, "Yapımı zahmetlidir. Ürünümüz, organik. İstanbul, Ankara, İzmir ve Diyarbakır gibi illerden arayanlar yaz mevsiminin başından itibaren sipariş veriyor. Nar ekşisini şişeleyip kilogramını 40 liradan satıyorum. Son zamanlarda organik nar ekşisine rağbet artı." diye konuştu. Dede yöntemiyle imece usulü üretim Güler Çoldur da nar ekşisi yapmak için sabah erken saatlerden itibaren çalışmaya başladıklarını belirterek, "Bu iş günlerce sürüyor. Kaynatma esnasında durulması için sık sık köpüğünü alıyoruz. Sürekli kazanın başında beklemek zorundayız." ifadelerini kullandı. Nebahat Uncu ise dedelerinden nar ekşisi yapmayı öğrendiğini anlatarak, akrabaları ile imece usulü nar ekşisi hazırladıklarını anlattı.