Koronavirüsü yenerek iyileşmiş kişilerin kanından elde edilen immün plazma hayata bağlıyor. Bu yolla hayatı kurtulan Kovid-19 hastaları umut oldu.

Şanlıurfa’da Corona virüs geçirmiş ve üstünden 28 gün geçmiş olan vatandaşlar Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Sergi Salonunda beş gün süre ile hizmet verecek olan alana yoğun ilgi gösterdi.

Şanlıurfa'da da, plazma kan ile ilgili bir kampanya başlatıldı.

Düzenlenen organizasyona Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Mahmut Kırıkçı, Kızılay Kan Merkezi Bölge Müdür Vekili Mehmet Akıncı, İl Sağlık Müdürlüğü Kamu Hastaneleri Başkan Yardımcısı Plazma Koordinatörü Dr. Melis Kurt, Şanlıurfa Kızılay Kan Merkezi Müdürü Vekili Hamza Sakar ile Türk Kızılayı yetkilileri katıldılar.

Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyayı saran korona virüsü halen etkisini yitirmiş değil. Virüse yakalananların bugünlerde ki tek kurtuluşları plazma kan. 

Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Mahmut Kırıkçı, plazma kan kampanyasına katılan ve emek veren herkese teşekkürlerini iletti. 'Plazma Bağışınla Hasta Hayat Bulsun' sloganıyla çıkılan bu yolda corona virüsüne yakalanan hastaların en çok ihtiyacı olan madde bu.  Bu nedenle virüsü atlatmış ve bağışıklık kazanmış olan vatandaşların plazma kanı vermeleri noktasında, İl sağlık Müdürlüğü Kamu Hastaneleri Başkan Yardımcısı Plazma koordinatörü Dr. Melis Kurt, Kızılay çadırına beklediklerini söyledi.

COVİD 19   İMMÜN PLAZMA BAĞIŞI HAKKINDA            

COVID-19, 2019 yılında Çin’de başlayan ve daha sonra pandemi/salgın halinde  tüm dünyaya yayılan SARS-CoV-2 virüsüne bağlı bir hastalıktır. Başlıca öksürme, hapşırma gibi damlacık yoluyla yayılmakla birlikte, virüs bulaşmış yüzeyler ve eşyalarla temas yolu ile de bulaşabilmektedir. Hastalık hızlı yayılmakta olup, henüz kesin bir tedavisi ya da aşısı bulunmamaktadır.

Herhangi bir hastalıktan iyileşmiş kişilerin kanından elde edilen plazmalar ve içindeki antikorlar eskilerden beridir aşının ilk öncülü olarak kabul edilmiştir. Bu kapsamda immün plazma tedavisi 1900’lerin başından bu yana tıp camiasında bilinen ve uygulanan bir yöntem olup, geçmişte dünyayı etkisi altına alan SARS, MERS, Ebola, Domuz Gribi (H1N1), Kuş Gribi (H5N1) gibi salgınlarda da iyileşmiş hastalardan plazma alımı yapılıp hastalara verilerek tedavi uygulanmıştır.

 Gelinen süreçte  COVID-19 hastalığına yakalanmış ve sonrasında şifa ile tam iyileşip kanında yeterli düzeyde antikor gelişmiş bireylerden alınan, immün plazmalar ile COVID-19 hastalarının tedavisi amaçlanmaktadır.

 Şu an günümüzde Amerikan Sağlık Bakanlığına bağlı olan  Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) COVID-19 hastalığından iyileşmiş bireylerin kanından elde edilecek  immün plazma ile tedavi yöntemini de önermektedir ve ülkemiz de başta olmak üzere birçok ülkede bu tedavi yöntemi uygulanmaya başlanmıştır.

İMMÜN PLAZMA TEDAVİSİ NEDİR?

--COVID-19 tanısı konulan, tedavi sürecinin ardından iyileşen hastalardan  toplanan kan plazmasının kritik durumda olan hastalarda kullanılması  yoluyla gerçekleştirilen tedavi yöntemidir.

--İmmün plazma bağışının; bağışçı  sağlığı açısından kesinlikle hiçbir risk oluşturmadığını  bilim uzmanları da açıklamış bulunmaktadır. İmmün plazma bağışının da tam kan bağışından çok farkı bulunmamaktadır

  Aferez denilen yöntemle kişiyi cihaza bağlayarak kan bağışçısının kanında bulunan ve hastanın ihtiyacı olan kan bileşenleri ( eritrosit, trombosit veya plazma gibi kan bileşenleri ) plazma antikorları alınır ve kalan diğer bileşenler bağışçıya tekrar geri verilir.  Ve çok basit bir işlemdir.

-- Bu bağışın sağlık açısından herhangi bir riski bulunmamaktadır. Aferez işlemi esnasında kanın ayrıştırılması için kullanılan setler tek kullanımlık ve sterildir. Setler kapalı sistem olarak çalışır. İşlem esnasında kan cihazla dahi temas etmemektedir.

 Bu işlem yaklaşık 50-60 dakika kadar sürer.

BU TEDAVİ ÜCRETLİ Mİ?

Bu tedavi ücretsizdir. Tüm masraflar Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır

 KİMLER COVID-19 İMMÜN PLAZMA BAĞIŞINDA BULUNABİLİR?

  Öncelikle bağışçıların COVID-19 hastalığına yakalanmış ve sonrasında şifa ile tam iyileşip kanında yeterli düzeyde antikor gelişmiş olması lazım,

--Tam kan bağışında bulunabilen ve kan bağışında bulunabilme şartlarını sağlıyor olması gerekmekte ve kan yoluyla bulaşan bir hastalığının olmaması gerekmektedir.

--19-60 yaş arası bağışçılar (19 yaşından gün almış, 61 yaşından gün almamış ve arası)

-- Damar yapısı uygun olan,  kan bağışında bulunabilecek herkes aferez bağışçısı da olabilir. Kan vermeye engel oluşturacak herhangi bir hastalığı da olmamalı.

-- Bağışçılar erkek ve gebe kalmamış (düşük yapmamış, kürtaj olmamış ) kadınlar,

-- Hayatının hiçbir döneminde kendisine kan transfüzyonu yapılmamış kişiler

-- COVID-19 virüs enfeksiyonuna yakalanmış ve sonrasında iyileşmiş bireylerin bağışçı olabilmeleri için; COVID-19 enfeksiyonu tanısının, laboratuvar test (nazofarenks sürüntü örneğinden çalışılmış PCR test pozitifliği ya da serolojik olarak SARS-CoV-2 antikorlarına ait test pozitifliği) sonuçlarına göre alınmış olması

 --VE Klinik olarak (öksürük, ateş, nefes darlığı, halsizlik vb.) iyileşmenin üzerinden en az 14 gün geçmiş olması VE

--Nazofarenks sürüntü örneklerinden çalışılmış en az 2 adet PCR test sonucu negatifliğinin (testlerden birisi son 48 saat içerisinde yapılmış olmalı) olması gerekmektedir. Klinik iyileşmenin üzerinden 28 gün geçti ise PCR test negatifliği şartı aranmaz.

Kişiler hastalık sürecindeki  tahlil sonuçlarını Sağlık Bakanlığının e-Nabız uygulaması üzerinden de alabilirler.

BAĞIŞ ARALIĞI VE BAĞIŞ SIKLIĞI

İmmün plazma bağışı, ilk bağışın yapıldığı tarih başlangıç tarihi olarak kabul edilmek kaydıyla, 10 günde bir olmak üzere bir ay içerisinde 3 kez, toplamda 8 kez plazma bağışı yapılabilir.

PLAZMA BAĞIŞI SÜRECİ VE TRANSFER SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?

· İyileşen hastaların listeleri Sağlık Bakanlığı’nca Türk Kızılay’a bildirilir.

· Plazma bağışı yapılan merkezlerdeki kan hizmetleri görevlilerimiz listede bildirilen vatandaşlarımız ile irtibata geçer.

· Bağışçı olmaya gönüllü vatandaşlarımıza randevu verilerek kan merkezlerine davet edilir. Gelme imkanı olmayan bağışçılarımız Kızılay araçlarıyla alınır ve işlem sonrasında evlerine bırakılır.

· Hastanelerden gelen talepler doğrultusunda plazma ürünlerinin transferi gerçekleştirilir.

· Plazma talebi hasta yakını veya hasta tarafından yapılamaz. Kızılay, bu taleplere, hastaneler ile Kızılay arasındaki kan talep sistemi Medula üzerinden cevap vermektedir.

· İyileşen tüm hastalarımızın bilgileri Sağlık Bakanlığı tarafından Kızılay'a iletilmektedir. Bağış şartları elverişli olarak görünen tüm bağışçı adayları Kurumumuz tarafından aranacaktır.

Ve ayrıca bağışçılar;  kanver.org  ve  168 Çağrı Merkezi ve Gaziantep Kan Bağışı Merkezimizi (03422326666) telefon ile arayarak randevu alıp gönüllü immün plazma bağışçısı olabilirler.

 İMMÜN PLAZMA BAĞIŞ HACMİ

Toplanacak plazma hacimi (antikoagülan- pıhtılaşma engelleyici- hariç olarak) her bir plazmaferez işlemi için tahmini kişilerin vücuttaki toplam kan hacminin 16’sını aşmamalıdır. Toplam tahmini kan hacmi cinsiyet, vücut ağırlığı ve boya göre hesaplanır. Ve insan vücudunun yaklaşık 1/13 oranında kan mevcuttur.

Toplanan plazma hacmi her bir sefer için 400 ml bulunmaktadır.

Bağışçıların tüm kişisel bilgileri Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve diğer yasal mevzuatlara uygun olarak saklanacak olup üçüncü kişilerle ve taraflarla paylaşılmayacaktır.

Buradaki şartları sağlayan ve COVID-19 hastalığı geçirmiş ve iyileşmiş gönüllü ve fedakar kişileri plazma bağışlamak üzere plazmaferez için kan merkezimize bekliyoruz.

TEMENNİMİZ İNSANLIK ADINA VİRÜS DEĞİL İYİLİK YAYILSIN…

Ve kan bağışı ve  plazma bağışında  bulunacak kişiler için de faaliyet alanlarımızda gerekli hijyen tedbir ve önlemlerimizi de aldık.

COVID BAĞIŞÇI ÖNLEMLERİ;

Türk Kızılay'ın en önemli önceliği bağışçılarımızın ve kana ihtiyaç duyan ihtiyaç sahiplerinin sağlık güvenliğidir.

Kan bağışı güvenli bir süreçtir. İnsanlar kan, trombosit ve immün plazma  bağışında bulunmaktan çekinmemelidir. Türk Kızılay sadece bağış sırasında kendisini sağlıklı, iyi hisseden ve kan bağışına ait uygunluk şartlarını karşılayan kişilerden kan bağışı kabul etmektedir.

Bununla birlikte, Türk Kızılay çalışanları her kan bağışı biriminde, aşağıdaki kapsamlı güvenlik prosedürlerini uygulamaktadır:

Kurumsal olarak alınan tedbirler gereğince hasta personeli çalıştırmamakta ve hekime yönlendirmekteyiz.

Her donör/bağışçı için ayrı ayrı eldiven takılmakta ve eldivensiz işlem yapılmamaktadır.

Donörlerin kan alım bölgesindeki cilt temizliği tüm dünya standartlarına uygun kriterlerdeki  cilt dezenfektanlarıyla yapılmaktadır.

Her bağışçı için kan bağışında dünya standartlarına uygun tek kullanımlık steril kan alım setleri kullanılmaktadır. Bunlar hiçbir şekilde başka bir bağışçı için kullanılmamaktadır.

Her ekipte sedyelerin/yatakların üzerine örtmek amacıyla kâğıt havlu/örtü bulundurulmakta ve her bağıştan sonra yenisi ile değiştirilmektedir.

Bağışçılarımız için kan bağış birimlerimizde el dezenfektanı ve yüz için cerrahi maskeler bulunmaktadır.

Bağış alanlarımız dünya standartlarına uygun dezenfektan kullanılarak temizlenmektedir.

Yukarıdaki tedbirleri rutin olarak uygulamak suretiyle arzu edilen düzeyde bağışçı güvenliğini sağlamaktayız.

Bu kapsamda kişisel koruyucu tedbirlerinizi almak suretiyle evden çıkışınız -kan bağış süreciniz- eve varış süreniz ile kan bağışına ayıracağınız ortalama 1 saatlik sürede;  kan stoklarımızın azaldığı bu kritik günlerde en az 3 hastaya şifa olacağınızı unutmayınız.

Toplumsal dayanışmamızın her zamankinden önemli olduğu şu günlerde ihtiyaç sahipleri için gereken kan stoklarındaki düşüşü önlemek için kan bağışçılarımızı en yakın kan bağışı noktalarımıza davet ediyoruz.

Ve kan bağış noktalarını kanver.org sitemizden takip edebilirler. Kan merkezlerimize telefon yoluyla ulaşabilirler.

ŞAHBAN KILIÇ