2011 yılından bu yana Suriye'deki iç savaştan dolayı Türkiye'ye sığınan Suriyeli genç ve çocuklara yönelik GAP İdaresi tarafından Şanlıurfa'da bir çalıştay düzenlendi. "Suriyeli Çocukların ve Gençlerin Güçlendirilmesi Çalışma Planı" ismiyle GAP İdaresi Başkanlığı ile UNICEF ortaklığında düzenlenen çalıştayda Suriyelilerin yaşadığı sorunlara dikkat çekildi. Öte yandan Suriyeli Şanlıurfa'ya gelmesi ile birlikte çalışan işçilerin ücretleri düşürüldü, fırsatçı işverenlerde Suriyelileri tercih etmeye başladı. Yerli ve yabancı ayrımındaki sorunun nasıl giderileceğini zaman gösterecek.

'EN FAZLA SURİYELİ URFA'DA YAŞIYOR'

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kamp dışında yaşayan Suriyelilerin sayısı 1 milyon 300 bin olarak açıklandı. Şanlıurfa da 400 bin 967, Gaziantep de 325 bin 67, Kilis 129 bin 162, Mardin ise 97 bin 719. Suriyeli nüfusunun yaklaşık yarısını 12 yaş altı çocuklar oluştururken, kadın ve çocukların oranı geçici koruma altındaki Suriyelilerin yaklaşık yüzde 75'ini oluşturuyor. Türkiye'de yaşayan geçici koruma altındaki Suriyeli nüfusunun yaklaşık yarısının Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşıyor olması, bölgedeki eğitim, sağlık gibi temel hizmetler, kentsel ve kırsal alt yapı, yerel işgücü piyasası, belediye hizmetleri ve diğer kamusal hizmetler üzerinde baskı oluşturduğuna dikkat çekildi. Bu durum, Türk vatandaşları ve Suriyeli vatandaşların bahse konu hizmetlerden yeterli düzeyde faydalanması ve uyum içinde yaşayacakları ortamların oluşturulması gerekliliğini ortaya çıkardı.

"İŞGÜCÜ PİYASASI ÜZERİNDEKİ BASKI KALDIRILACAK"

GAP İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil, yaptığı açıklamada, Türk vatandaşları ve Suriyelilerin bu hizmetlerden yeterli düzeyde faydalanması ve uyum içinde yaşayacakları bir ortam oluşturulması gerekliliğinin ortaya çıktığını dile getirdi. Karahocagil, şöyle konuştu:"Buna kayıtsız kalamazdık. İdare olarak, bölge insanı ve Suriyeli misafirlerin uyum içinde yaşayabilecekleri ortamların oluşturulmasına, kamusal hizmetlere yeterli düzeyde erişimin sağlanmasına, yerel iş gücü piyasası üzerinde oluşan baskının azaltılmasına yönelik müdahale alanlarını belirleyip, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla projeler geliştirerek uygulamaya başladık.

"YOL HARİTASI ÇIKARTILACAK"

UNICEF ile düzenlediğimiz bu çalıştay kapsamında, katılım ve katkılarınızla, Suriyeli çocuk ve gençlerin ihtiyaç ve önceliklerini belirleyeceğimiz bir yol haritası çıkarmayı hedefliyoruz. Bu yol haritası yeni müdahale alanları, işbirliği olanakları, ortaklıklar ve finansal kaynaklara erişim konusunda hepimiz için bir fırsat. Ortaya çıkacak yol haritası ve uygulamaların izlenmesi, yönlendirilmesi için bir komite kuracağız ve sizlerle belirli aralıklarla bir araya geleceğiz."

"SURİYELİLERE YÖNELİK PROJELER GELİŞTİRİLİYOR"

GAP İdaresi Başkanlığı ve UNICEF Suriyeli Çocukların ve Gençlerin Güçlendirilmesi Çalışma Planı'nı hazırladığına dikkat çeken Karahocagil, şöyle konuştu:"İnsan odaklı kalkınma anlayışımız ile ülkemizde 2011 yılından bu yana misafir ettiğimiz Suriyelilere yönelikte projeler geliştiriyor ve uyguluyor. Bildiğiniz gibi 2011 yılından bu yana Suriye'de yaşanan iç savaş nedeniyle Türkiye, "açık kapı politikası" uyguladı. 2011 yılında göreceli olarak çok yüksek olmayan rakamlarda Suriyeli Türkiye'ye giriş yaptı; 2012 ve izleyen yıllarda, yaşanan iç savaşın ülke geneline yayılması ile birlikte Türkiye'de ki Suriyeli misafir sayısı artmaya başladı. Mart 2016 itibariyle ülkemizde 281.943'ü kamp içi, 2.475.134'ü kamp dışı olmak üzere 2.747.946 Suriyeli misafir yaşamaktadır. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kamp dışında yaşayan Suriyeli sayısı 1.300.000'dir; bu sayının il bazında dağılımı sırasıyla Şanlıurfa 400.967, Gaziantep 325.067, Kilis 129.162, Mardin ise 97.719'dur. Suriyeli nüfusunun cinsiyet dağılımına bakıldığında % 50,8'inin erkek, 49.2'sinin ise kadın olduğu görülmektedir. Yaş dağılımına bakıldığında ise nüfusun % 20'si 0-4 yaş, 20.2'si 05-11 yaş, 14'ü 12-17 yaş, 42.3'ü 18-59 yaş, 3.6'sının ise 60 yaş ve üstünde bulunduğu görülmektedir. Nüfusun yaklaşık yarısı 12 yaş altı çocuktan, kadın ve çocuk oranı ise Suriyelilerin yaklaşık % 75'inden oluşmaktadır.

"YAŞANAN DRAMA KAYITSIZ KALAMAZDIK"

Türkiye'de yaşayan Suriyeli nüfusunun yaklaşık yarısına ev sahipliği yapan Bölgemizde, Suriyeli nüfusunun yoğunluğu eğitim, sağlık gibi temel hizmetler, kentsel alt yapı, yerel işgücü piyasası, belediye hizmetleri ve diğer kamusal hizmetler üzerinde baskı oluşturmuştur.
Türk vatandaşları ve Suriyeli vatandaşların bu hizmetlerden yeterli düzeyde faydalanması ve uyum içinde yaşayacakları ortamın oluşturulması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Buna kayıtsız kalamazdık. İdare olarak, Bölge insanı ve Suriyeli misafirlerin uyum içinde yaşayabilecekleri ortamların oluşturulmasına, kamusal hizmetlere yeterli düzeyde erişimin sağlanmasına, yerel işgücü piyasası üzerinde oluşan baskının azaltılmasına yönelik müdahale alanlarını belirleyip, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla projeler geliştirerek uygulamaya başladık.

"İSTİHDAM EDİLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARI"

Birlemiş Milletler Kalkınma Programı ile Bölgede yaşayan Suriyeli kadınların sosyal ve ekonomik yaşama adapte olması amacıyla bir proje başlattık. Bu kapsamda Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Mardin'de çalışıyoruz. Uluslararası Çalışma Örgütü işbirliği ile Suriyelilerin ve ev sahibi toplulukların istihdam edilebilirliklerinin artırılması yoluyla yerel ekonomik kalkınmayı desteklemek amacıyla "İnsana Yakışır İş" Projesi kapsamında ÇATOM'larda kadınlara Türkçe dil kursları, mesleki eğitimler, beceri geliştirme, girişimcilik eğitimleri yapmaya başladık. Kilis, Gaziantep ve Şanlıurfa'da çalışıyoruz.

"HEDEF: ÇOCUK VE GENÇLER"

UNICEF işbirliği ile "Suriyeli Çocukların ve Gençlerin Güçlendirilmesi" Projesini uyguluyoruz. 3 bileşenli bu projede hedef gruplarımız çocuklar ve gençler. ÇATOM, Gençlik Kültür Evleri ve Çocuk Gelişim Merkezlerimizi Suriyeli kadın, çocuk ve gençlere açtık. UNICEF ile düzenlediğimiz bu çalıştay kapsamında, bugün ve yarın katılım ve katkılarınızla Suriyeli Çocuk ve Gençlerin ihtiyaç ve önceliklerini belirleyeceğimiz bir yol haritası çıkarmayı hedefliyoruz. Bu yol haritası yeni müdahale alanları, işbirliği olanakları, ortaklıklar ve finansal kaynaklara erişim konusunda hepimiz için bir fırsat. Ortaya çıkacak yol haritası ve uygulamaların izlenmesi ve yönlendirilmesi için bir komite kuracağız ve sizlerle belirli aralıklarla bir araya geleceğiz."

"UYUM İÇERİSİNDE YAŞAYACAKLARI ORTAM"

Konuşmanın ardından UNICEF ile GAP İdaresi arasında Suriyeli çocuk ve gençlerin güçlendirilmesi için işbirliği yapılmasını içeren protokol imzalandı. Çalıştayda, 'eğitim, gençlik ve sivil toplum' başlıkları altında Türk vatandaşları ile geçici koruma altındaki Suriyelilerin uyum içinde yaşayacakları bir ortam oluşturulmasına katkı sağlayarak, çocuk ve gençlerin bu yeni ortama uyum sürecini kolaylaştırmak ve çalışma alanlarının belirlenmesine iliş gibi konular ele alındı.
ŞAHBAN KILIÇ